Evaluatie: tijdelijke huur zorgt vooral voor problemen

[HVZundert]

De evaluatie van de tijdelijke huurcontracten die ingevoerd zijn onder de Wet Doorstroming Huurmarkt is naar de Tweede Kamer gestuurd. Belangrijke doelstellingen van de wet worden niet aantoonbaar gehaald, terwijl particuliere verhuurders de tijdelijke contracten heel veel inzetten en het reguliere huurcontract zo wordt verdrongen. De Woonbond wil dan ook dat het tijdelijke contract wordt afgeschaft.

De tijdelijke contracten (van maximaal twee jaar voor woningen en maximaal vijf jaar voor kamers) moesten leiden tot meer aanbod van huurwoningen, en het aanbod van huurwoningen ‘naar zijn aard van korte duur’, zonder enige huurbescherming, terugdringen. Tegelijkertijd zou het vaste huurcontract de norm moeten blijven. De evaluatie (externe link) geeft aan dat een vergroot aanbod door tijdelijke huurcontracten niet hard is te maken, dat de huurcontracten in de particuliere sector heel veel worden ingezet en de rechtspositie van huurders door deze wet eerder is verslechterd dan verbeterd.

Helft particuliere verhuur met tijdelijk contract
Corporaties mogen tijdelijke contracten in beperkte mate inzetten, meer gericht op doelgroepen. Dat gaat om ongeveer 5 tot 10% van de huurcontracten. Bij particuliere verhuurders die aan de enquête hebben meegewerkt worden tijdelijke contracten veel vaker ingezet: ruwweg de helft van de nieuwe huurcontracten die deze groep sinds inwerkingtreding van de wet afsloot, zijn tijdelijke contracten. In de toekomst lijkt het aantal corporaties en particuliere verhuurders dat met tijdelijke contracten werkt eerder te stijgen dan te dalen, geven de onderzoekers aan.

Huurverhoging
Particuliere verhuurders zijn vaker tussentijds de huur gaan verhogen, bij het opnieuw verhuren van een woning. Alhoewel de onderzoekers uit de data geen oorzakelijk verband kunnen halen vinden ze het ‘wel te beredeneren dat in een krappe markt waarin de huurprijzen niet zijn gereguleerd, de mogelijkheid om vaker de huren aan te passen aan de markthuur leidt tot een snellere stijging van de huren.’

Positie huurders slechter
Huurteams geven aan dat de gang van huurders naar de Huurcommissie voor particuliere verhuurders soms reden is om het tijdelijke huurcontract te beëindigen. Vooral in regio’s met grote marktdruk zien huurteams dat een deel van de verhuurders minder investeert in onderhoud en het verhelpen van gebreken. Verhuurders geven in de enquête aan dat het slechts in beperkte mate voorkomt dat geschillen over tijdelijke huurcontracten worden voorgelegd aan de Huurcommissie. Ongeveer 10 procent van de corporaties en 5 procent van de particuliere verhuurders geeft aan dat dit wel eens gebeurt. Dat onderstreept het beeld dat huurders met een tijdelijk contract niet snel naar de huurcommissie stappen, schrijven de onderzoekers. De Woonbond herkent dit beeld.

Nog steeds veel tijdelijke verhuur met nog minder rechten
Arbeidsmigranten worden door uitzendbureau’s in de praktijk niet gehuisvest met tijdelijke huurcontracten onder de wet doorstroming huurmarkt, maar met huurcontracten met nog minder huurbescherming. Alhoewel in de evaluatie genoemd wordt dat dit bij internationale studenten wel gebeurt, ziet de Woonbond in de praktijk bedrijven als Student Hotels die zonder huur en huurprijsbescherming, ‘als hotel’ woonruimte verhuren aan internationale studenten. Ook studentenhuisvester Kences geeft aan dat internationale studenten vooral met zogenaamde ‘short stay’ contracten worden gehuisvest.

Afschaffen generiek tijdelijk contract
Kences, Valente, de Woonbond en de VNG hebben in de evaluatie aangegeven er voorstander van te zijn dat generieke tijdelijke huurcontracten weer worden afgeschaft. Particuliere verhuurders willen vooral meer ruimte voor inzet van tijdelijke contracten en tegelijkertijd ook een minimale huurperiode waarin huurders vastzitten aan een contract hanteren. Toevallig is dit precies de strekking van een voorgestelde wetswijziging van VVD-Kamerlid Daniël Koerhuis dat onlangs op verzet stuitte van de Eerste Kamer, omdat de rechten van huurders met dit voorstel te veel in het geding kwamen.

Ollongren wil in gesprek met de sector
Minister Ollongren erkent in een brief (externe link) aan de Kamer dat ‘niet eenduidig is vast te stellen of de doelstellingen van de wet op het punt van doorstroming en vergroting van het huurwoningaanbod zijn behaald.’ Wel ziet ze dat de contracten veel worden ingezet en er negatieve effecten heeft ‘zoals snellere huurprijsstijgingen en aantasting van de leefbaarheid in wijken met een hoge mutatiegraad.’ Ze wil samen met de sector in gesprek over het tegengaan van ‘oneigenlijk gebruik’ van tijdelijke huurcontracten. Ze wil beleidsopties hiervoor in kaart brengen voor haar opvolger.